درباره اینکه چه کسی شایستگی دوستی را دارد و با چه کسانی نباید دوستی کرد، می توان با معیاری کلی از صحیفه سجّادیه پاسخ داد. امام سجاد علیه السلام می فرماید:
وَهَبْ لِی الْأُنْسَ بِکَ وَ بِأَوْلیائِکَ وَ أَهْلِ طاعَتِکَ . 1
و دوستی و خوگرفتن به خود و دوستانت و کسانی را که از فرمان هایی اطاعت می کنند، به من ببخش .
در این دعا، با سفارش به دوستی با اولیای الهی و آنان که از دستورهای الهی پیروی می کنند، این دوستی، هم ردیف با دوستی خداوند خوانده شده است . پس انسان باید به دنبال دوستی با کسانی باشد که با انجام واجبات الهی و ترک کارهایی که خدا نهی کرده است، او را اطاعت می کنند.
امام سجاد علیه السلام در دعاها و احادیث دیگری نیز همین مضمون را بیان می کند: «أَسْئَلُکَ حُبَّکَ وَ حُب ََّ مَنْ یحِبُّکَ ؛ خدایا! از تو محبّت به خودت و محبّت به کسانی که تو را دوست دارند، مسئلت می کنم. »2 به یقین، کسی خدا را دوست دارد که در فرمان برداری او کوشا است.
نقل است نافع بن جبیر از امام سجاد علیه السلام پرسید: چرا با اقوام و انسان هایی از طبقه پایین جامعه هم نشینی می کنید ؟ امام سجاد علیه السلام در پاسخ می فرماید: «إنِِّی اُجالِسُ مَنْ أَنْتَفِعُ بِمُجالَسَتِهِ فِی دِینِی؛ من با کسانی هم نشینی می کنم که از هم نشینی با آنان به دینم سودی برسد.»3 و کسی در دین به انسان سود می رساند که اهل عمل و طاعت باشد و صحبت و هم نشینی با او معارف دینی انسان را رشد دهد.
در حدیثی دیگر، امام سجاد علیه السلام ، دوست رستگار و شایسته را از خوشبختی های انسان برمی شمرد:
مِنْ سَعادَةِ الْمَرْءِ أَنْ... یکُونَ خُلَطآؤُهُ صالِحِین َ... . 4
از جمله موارد خوشبختی انسان آن است که دوستانی صالح و شایسته داشته باشد.

برچسب‌ها: