حضرت امام سجاد (ع)
1- قالَ الاْمامُ السجاد - علیه السلام - : ثَلاثٌ مَنْ کُنَّ فیهِ مِنَ الْمُؤمِنینَ کانَ فی کَنَفِ اللّهِ، وَأظَلَّهُ اللّهُ یَوْمَ الْقِیامَةِ فی ظِلِّ عَرْشِهِ، وَآمَنَهُ مِنْ فَزَعِ الْیَوْمِ الاْکْبَرِ:

مَنْ أَعْطی النّاسَ مِنْ نَفْسِهِ ما هُوَ سائِلهُم لِنَفْسِهِ، ورَجُلٌ لَمْ یَقْدِمْ یَداً وَرِجْلاً حَتّی یَعْلَمَ أَنَّهُ فی طاعَةِ اللّهِ قَدِمَها أَوْ فی مَعْصِیَتِهِ، وَرَجُلٌ لَمْ یَعِبْ أخاهُ بِعَیْب حَتّی یَتْرُکَ ذلکَ الْعِیْبَ مِنْ نَفْسِهِ.

«بحارالأنوار، ج 75، ص 141، ح 3»

امام سجاد - علیه اسلام - فرمود: سه حالت و خصلت در هر یک از مؤمنین باشد در پناه خداوند خواهد بود و روز قیامت در سایه رحمت عرش الهی می باشد و از سختی ها و شداید صحرای محشر در امان است: اوّل آن که در کارگشائی و کمک به نیازمندان و درخواست کنندگان دریغ ننماید. دوّم آن که قبل از هر نوع حرکتی بیندیشد که کاری را که می خواهد انجام دهد یا هر سخنی را که می خواهد بگوید آیا رضایت و خوشنودی خداوند در آن است یا مورد غضب و سخط او می باشد. سوّم قبل از عیب جوئی و بازگوئی عیب دیگران، سعی کند عیب های خود را برطرف نماید.

2- قالَ الاْمامُ السجاد - علیه السلام - : ثَلاثٌ مُنْجِیاتٌ لِلْمُؤْمِن: کَفُّ لِسانِهِ عَنِ النّاسِ وَ اغْتِیابِهِمْ، وَ إشْغالُهُ نَفْسَهُ بِما یَنْفَعُهُ لاِخِرَتِهِ وَ دُنْیاهُ، وَ طُولُ الْبُکاءِ عَلی خَطیئَتِهِ.

«بحارالأنوار، ج 75، ص 140، ح 3»

امام سجاد - علیه اسلام - فرمود: سه چیز موجب نجات انسان خواهد بود: بازداشت زبان از بدگوئی و غیبت مردم، خود را مشغول به کارهائی کردن که برای آخرت و دنیایش مفید باشد. و همیشه بر خطاها و اشتباهات خود گریان و ناراحت باشد.

امام سجّاد(ع) در عین آن که زینت عبادت کنندگان، بزرگمرد عبادت، عرفان و سجده بود، مجاهد بزرگ فی‏سبیل‏اللّه بود، او در عین آن که کانون علم و اندیشه و معرفت بود، تواضع ویژه‏ای داشت، و در عین آن که شکوه و جلال و ابّهت خاصی داشت، دارای حلم و بردباری و سعه صدر مخصوصی بود، و در یک کلمه کانون همه کمالات انسانی و ارزش‏های والای معنوی، و زیبنده این شعر معروف بود که:

آن چه خوبان همه دارند تو تنها داری
رخ زیبا ید بیضا دم عیسی داری

در این گفتار برآنیم تا به چند نمونه از رفتار آن حضرت زندگی اشاره کنیم، به این امید که درس‏های سودمند زندگی سالم و سازنده را از شیوه زندگی درخشان آن بزرگمرد فضایل بیاموزیم:

زینت پرستش کنندگان الهی
آن حضرت با عنوان زین‏العابدین و سجّاد خوانده می‏شود، چرا که او قبل از هر چیز بنده خالص و صالح خدا بود، و سجده‏های طولانی او، هر بیننده را به سوی خدا و پرستش خدا جذب می‏کرد.

خداوند در حدیث لوح ـ که آن نامه‏ای از سوی خدا به پیامبر اکرم(ص) است ـ او را چنین معرّفی کرده است: «سَیِّدُ الْعابِدِینَ وَ زَیْنُ اَوْلِیائیَ الْماضِینَ1؛ او آقای عبادت کنندگان و زینت اولیای پیشین من است.»

یوسف بن اسباط می‏گوید، پدرم گفت: نیمه‏های شب به مسجد رفتم، جوانی را که به سجده افتاده بود دیدم که چنین با خدا راز و نیاز می‏کرد: «سَجَدَ وَجْهِی مُتَعَفَّراً فِی‏التُّرابِ لِخالِقی وَ حَقٌّ لَهُ؛ صورتم خاک آلود، برای آفریدگارم سجده کرد، که خداوند سزاوار سجده است.»

و در آن چند خبر است : اول  در کظم غیظ آن حضرت است :
شیخ مفید و غیره روایت کرده اند که مردى از اهل بیت حضرت امام زین العابدین علیه السلام نزد آن حضرت آمد و به آن جناب ناسزا و دشنام گفت حضرت در جواب او چیزى نفرمود، پس چون آن مرد برفت با اهل مجلس خود، فرمود که شنیدید آنچه را ک این شخص گفت الحال دوست دارم که با من بیایید برویم نزد او تا بشنوید جواب مرا از دشنام او، گفتند مى آییم و ما دوست مى داشتیم که جواب او را مى دادى ، پس حضرت نَعْلَیْن خود را برگرفت و حرکت فرمود و مى خواند:
( وَ الْکاظِمینَ الْغِیْظَ وَ الْعافِینَ عَنِ النّاسِ وَ اللّهُ یُحِبُّ الْمُحْسِنینَ ) (9)
رواى گفت : از خواندن آن حضرت این آیه شریفه را دانستم که بد به او نخواهد گفت ، پس آمد تا منزل آن مرد و صدا زد او را و فرمود به او بگویید که على بن الحسین است . چون آن شخص شنید که آن حضرت آمده است بیرون آمد مهیا براى شرّ، و شک نداشت که آمدن آن حضرت براى آن است که مکافات کند بعض ‍ جسارتهاى او را. حضرت چون دید او را فرمود: اى برادر! تو آمدى نزد من و به من چنین و چنین گفتى ، پس هرگاه آنچه گفتى از بدى در من است از خدا مى خواهم که بیامرزد مرا، و اگر آنچه گفتى در من نیست حق تعالى بیامرزد تو را.
راوى گفت : آن مرد که چنین شنید میان دیدگان آن حضرت را بوسید و گفت : آنچه من گفتم در تو نیست و من به این بدیها سزاوارترم ، راوى حدیث گفت که آن مرد حسن بن حسن  رحمه اللّه  بوده .(10)
دوم  صاحب ( کشف الغمّه ) نقل کرده که روزى آن حضرت از مسجد بیرون آمده بود مردى ملاقات کرد او را و دشنام و ناسزا گفت به آن جناب ، غلامان آن حضرت خواستند به او صدمتى برسانند، فرمود: او را به حال خود گذارید! پس ‍ رو کرد به آن مرد و فرمود:
( ما سُتِرَ عَنْکَ مِنْ اَمْرنا اَکْثَرُ ) ؛ آنچه از کارهاى ما از تو پوشیده است بیشتر است از آنکه تو بدانى و بگویى . پس از آن فرمود: آیا تو را حاجتى مى باشد که در انجام آن تو را اعانت کنیم ؟ آن مرد شرمسار شد، پس آن حضرت کسائى سیاه مربع بر دوش داشتند نزد او افکندند و امر فرمودند که هزار درهم به او بدهند، پس بعد از آن هر وقت آن مرد آن حضرت را مى دید و مى گفت : گواهى مى دهم که تو از اولاد رسول خدایى صلى اللّه علیه و آله و سلم .(11)